Spondylolisthesis (wervelverschuiving)

Een spondylolisthesis is een wervelverschuiving (afglijding van de wervel) naar voren, wat zowel op lende- als halswervelniveau plaats kan vinden. De oorzaak is veelal een verslapte of afwezige verbinding tussen de wervels onderling. Dit kan op basis van een ontwikkelingsstoornis (dysplastisch), slijtage (degeneratief) of een botbreuk (isthemisch: verworven). In de meeste gevallen gaat het om de vijfde lendenwervel (niveau L5-S1). De ernst, van de voorwaartse wervel verplaatsing, wordt uitgedrukt in de classificatie van Myerding (graad 1 = < 25%, 2 = 25-50%, 3 = 50-75% en 4 = > 75%) (Baarveld, 2009).

Afbeelding: onderste gedeelte van de wervelkolom met de gradatie van de wervelverschuiving

Symptomen:

Spondylolisthesis symptomen zijn verschillend en afhankelijk van de gradatie. Door de verschuiving kan het verwelkanaal, waar de zenuwen doorheen lopen, vernauwd worden (stenose). Bij een lichte gradatie zijn er niet altijd symptomen. Bij een hogere gradatie kunnen de zenuwen deels afgekneld worden, met als resultaat: rug- en beenpijn, verzwakte spieren en doof en/of tintelend uitstralend gevoel in de benen. Rust geeft meestal vermindering en lopen en staan kan het verergeren.

Cijfers

Een spondylolisthesis komt ongeveer bij 3 procent voor bij mensen met lage rugklachten, waarvan de meeste onder de 40 jaar (Chavannes, 2005 & Volksgezondheid, 2016).

Behandeling

De behandeling van de spondylolisthesis is afhankelijk van de ernst van het klachtenbeeld. Bij ernstige gevallen is een operatie noodzakelijk en worden de betrokken wervels vastgezet (spondylodese). In de meeste gevallen is oefentherapie de belangrijkste behandelmethode. Hierbij wordt de stabiliteit van de rug geoptimaliseerd met specifieke spierversterkende oefeningen en houdingadvies. In beweging blijven is essentieel, zonder te overdrijven.

Literatuur:

Baarveld, F., Backx, F.J.G.,& Voorn, T.B. (2009) Sportgeneeskunde. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.

Chavannes, A.W., et al. (2005) NHG-Standaard Aspecifieke lagerugpijn. Geraadpleegd op 24 april 2016, van: https://www.nhg.org/standaarden/volledig/nhg-standaard-aspecifieke-lagerugpijn

Volksgezondheid (2016) Oorzaken rugklachten- aantal patiënten bij wie een specifieke ernstige oorzaak is gevonden. Geraadpleegd op 24 april 2016, van: https://www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/nek-en-rugklachten/cijfers-context/oorzaken-en-gevolgen#!node-oorzaken-rugklachten